Od pierwszego stycznia 2019 roku obowiązują nowe zasady przyznawania Karty Dużej Rodziny. Z ogólnopolskiego systemu zniżek mogą skorzystać nie tylko rodzice co najmniej trójki niepełnoletnich dzieci, ale także wszyscy Ci, którzy kiedykolwiek mieli na utrzymaniu minimum troje dzieci. Kartę otrzymają nawet rodzice, których dzieci od wielu lat mają własne dochody.

Karta Dużej Rodziny uprawniająca do zniżek w sklepach, kawiarniach, restauracjach, na stacjach paliw, w bankach, instytucjach kultury, a także m.in. u niektórych przewoźników do końca 2018 roku przysługiwała wszystkim rodzicom wychowującym co najmniej troje niepełnoletnich dzieci lub uczniów i studentów do 25 roku życia.

Od stycznia 2019 roku weszły w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi o Kartę Dużej Rodziny może ubiegać się każdy, kto kiedykolwiek utrzymywał co najmniej troje dzieci. Ich wiek i dochody nie mają żadnego znaczenia. Po odebraniu karty można skorzystać z licznych rabatów w punktach oznaczonych informacją "Tutaj honorujemy Kartę Dużej Rodziny".

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz.U. z 2017r. poz. 1832 ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017r. w sprawie sposobu unieważnienia Karty Dużej Rodziny, wzorów graficznych oraz szczegółowego zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku o przyznanie Karty Dużej Rodziny (Dz.U. z 2017r. poz. 1454).

CEL

Celem programu jest podjęcie działań na rzecz rodzin wielodzietnych, zarówno przez właściwych ministrów, jak i przez inne podmioty, w tym niepubliczne, które mogą zapewnić rodzinom wielodzietnym szczególne uprawnienia w ramach prowadzonej działalności. Należy podkreślić, że program ma zasięg ogólnokrajowy, zatem adresowany jest do członków rodzin wielodzietnych bez względu na ich miejsce zamieszkania. 

BENEFICJENCI

Beneficjentami programu są członkowie rodziny wielodzietnej, bez względu na jej dochód:

1. rodzic (rodzice) oraz jego małżonek mający na utrzymaniu co najmniej troje dzieci w wieku do ukończenia 18. roku życia, w przypadku, gdy dziecko uczy się w szkole lub szkole wyższej - do ukończenia 25. roku życia, natomiast bez ograniczeń wiekowych - w przypadku dzieci legitymujących się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności,
2. rodzic zastępczy (rodzice zastępczy) lub osoba (osoby) prowadząca rodzinny dom dziecka,
3. dziecko - w tym dziecko, nad którym rodzic sprawuje rodzinną pieczę zastępczą oraz pełnoletni wychowanek rodzinnej pieczy zastępczej, pozostający w dotychczasowej rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 135, z późn. zm.).

KARTA

Dokumentem identyfikującym członków rodziny wielodzietnej jest Karta Dużej Rodziny, zwana dalej „Kartą", wydawana bezpłatnie na wniosek członka rodziny wielodzietnej przez wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania członka rodziny wielodzietnej. Oznacza to, że na wójta nałożony został obowiązek weryfikacji, czy danej rodzinie przysługują uprawnienia.

Karta będzie dokumentem zindywidualizowanym. Karta zawierała będzie m. in. swój numer, który nadawał będzie wójt właściwy ze względu na miejsce zamieszkania członka rodziny wielodzietnej. Zmiana zawartych w Karcie danych wymagać będzie wydania nowej Karty. W przypadku uczących się dzieci w wieku powyżej 18 roku życia i osób pozostających w dotychczasowej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka Karta będzie ważna wraz z dokumentem potwierdzającym pobieranie nauki w szkole lub szkole wyższej.

W przypadku zgubienia, kradzieży Karty lub jej utracenia w inny sposób, na wniosek członka rodziny wielodzietnej, wójt (burmistrz lub prezydent miasta) wyda duplikat Karty. Wydanie duplikatu Karty podlegać będzie opłacie w wysokości 8,76 zł. W uzasadnionych przypadkach wójt będzie mógł nie pobierać tej opłaty. Rodzicom oraz małżonkowi rodzica Karta będzie wydawana na czas nieokreślony. W przypadku dzieci należy wziąć pod uwagę ograniczenia wiekowe, pozostawanie w rodzinnej pieczy zastępczej, kontynuowanie nauki lub konieczność posiadania przez nie określonego stopnia niepełnosprawności. Zatem Karta będzie wydawana w przypadku dziecka:

1. małoletniego - do ukończenia 18. roku życia;
2. pełnoletniego - odpowiednio do końca roku szkolnego lub akademickiego, w którym planowane jest ukończenie nauki w danej placówce, zgodnie z terminem wskazanym w zaświadczeniu ze szkoły lub szkoły wyższej o planowanym terminie ukończenia nauki w danej placówce, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia;
3. legitymującego się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, w wieku powyżej 18. roku życia - na okres ważności orzeczenia; 
4. umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej - na czas umieszczenia w danej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka; 
5. w wieku powyżej 18. roku życia pozostającego w dotychczasowej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej - odpowiednio do końca roku szkolnego lub akademickiego, w którym planowane jest ukończenie nauki w danej placówce, zgodnie z terminem wskazanym w zaświadczeniu ze szkoły lub szkoły wyższej o planowanym terminie ukończenia nauki w danej placówce, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia. Po upływie wyżej wskazanych terminów członek rodziny wielodzietnej będzie mógł wystąpić ponownie z wnioskiem o przyznanie Karty, pod warunkiem, że będzie spełniał warunki uprawniające do korzystania z programu. 

WNIOSEK

Wzór wniosku o przyznanie Karty oraz wydanie jej duplikatu określa załącznik nr 2 do rozporządzenia. Upoważniony członek rodziny wielodzietnej będzie mógł wnosić o przyznanie Karty dla pozostałych członków rodziny. W tym zakresie zastosowanie znaleźć może art. 33 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.), na mocy którego w sprawach mniejszej wagi organ administracji publicznej może nie żądać pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnikiem jest członek najbliższej rodziny lub domownik strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu upoważnienia do występowania w imieniu strony. Ponieważ wniosek o przyznanie Karty oraz wniosek o wydanie duplikatu Karty składa się w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania członka rodziny wielodzietnej, w sytuacji gdy członkowie rodziny wielodzietnej mają miejsce zamieszkania w różnych gminach, każdy członek powinien złożyć wniosek o przyznanie Karty (wydanie jej duplikatu) w gminie właściwej dla swojego miejsca zamieszkania. W przypadku zbiegu uprawnień do korzystania z programu członkowi rodziny wielodzietnej przysługiwać będzie jedna Karta. Oznacza to, że w przypadku gdy o Kartę będzie ubiegać się osoba, w wieku 24 lat, która sama jest rodzicem trojga dzieci, a jednocześnie kontynuuje naukę w szkole wyższej i pozostaje jeszcze na utrzymaniu rodziców, będzie jej przysługiwać jedna Karta. W takiej sytuacji zasadne jest uznanie tej osoby, w procedurze przyznawania Karty, za rodzica.

Składając wniosek trzeba będzie okazać oryginały lub odpisy dokumentów potwierdzających stanowienie rodziny wielodzietnej. Oznacza to, że członek rodziny wielodzietnej ubiegający się o przyznanie uprawnień będzie zobowiązany do pokazania oryginałów lub odpisów dokumentów, a osoba przyjmująca wniosek jedynie potwierdza, że dokumenty zostały okazane i nie gromadzi ich kopii. Okazanie dokumentów przez wnioskodawcę nie będzie wymagane w przypadku, gdy wójt (burmistrz lub prezydent miasta) będzie mógł bezpłatnie we własnym zakresie uzyskać dane niezbędne do ustalenia prawa do korzystania z programu za pomocą urządzeń teletransmisji danych (np. jeżeli istnieje możliwość skorzystania z bazy PESEL). W sprawach dotyczących ustalenia prawa do korzystania z programu nie będzie przeprowadzany rodzinny wywiad środowiskowy określony w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z 2012 r. poz. 1544 i 1548 oraz z 2013 r. poz. 509).

ZACHOWANIE/UTRATA UPRAWNIEŃ

Rodzic, który nabył uprawnienia wynikające z programu, nie traci tych uprawnień, chyba że sąd odebrał mu władzę rodzicielską lub ją ograniczył przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej. Utrata przez rodzica uprawnień wynikających z programu nie następuje, jeżeli sąd nie odebrał mu władzy rodzicielskiej lub jej nie ograniczył przez umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej w stosunku do co najmniej trojga dzieci. Sytuacja taka może mieć miejsce np. w przypadku, gdy rodzic ma na utrzymaniu sześcioro (i więcej) dzieci, a sąd umieścił w pieczy zastępczej troje z nich. Wówczas rodzic zatrzymuje pełnię władzy rodzicielskiej w stosunku do trojga dzieci. Małżonek rodzica, niebędący rodzicem, który nabył uprawnienia wynikające z programu, nie traci tych uprawnień, chyba że uprawnienia utracił rodzic lub małżeństwo z rodzicem zostało unieważnione lub rozwiązane przez rozwód. Dziecko zachowa uprawnienia do korzystania z programu mimo zmniejszenia liczby dzieci wchodzących w skład rodziny wielodzietnej do ukończenia wieku uprawniającego do korzystania ze szczególnych uprawnień przyznanych na podstawie programu (np. w rodzinie wielodzietnej jest troje dzieci w wieku 10, 12 i 24 lata. W momencie gdy najstarsze dziecko ukończy 25. rok życia, pozostałe dwoje dzieci nie traci uprawnień). Ponadto, w przypadku, gdy pełnoletnie dziecko będzie kontynuować naukę w szkole lub szkole wyższej, uprawnienia wynikające z programu będą przysługiwać odpowiednio do końca roku szkolnego lub akademickiego, w którym planowane jest ukończenie nauki w danej placówce, zgodnie z terminem wskazanym w zaświadczeniu ze szkoły lub szkoły wyższej o planowanym terminie ukończenia nauki w danej placówce. Natomiast w przypadku gdy po ukończeniu nauki w szkole ponadgimnazjalnej, dziecko zostałoby przyjęte w tym samym roku kalendarzowym na studia wyższe, uprawnienia będą mu przysługiwać również we wrześniu. W obu wskazanych przypadkach, uprawnienia do korzystania z programu nie będą jednakże przysługiwać dłużej niż do ukończenia przez dziecko 25 roku życia. Po złożeniu wniosku, a przed wydaniem Karty, wystąpienie zmian mających wpływ na uprawnienie do korzystania z programu po stronie jednego z członków rodziny wielodzietnej (np. w momencie złożenia wniosku jedno z dzieci ma 24 lata i kontynuuje naukę, ale w momencie wydania karty ukończy 25. rok życia), nie będzie miało wpływu na zachowanie uprawnień przez pozostałych członków rodziny wielodzietnej do korzystania z programu, którzy nadal spełniać będą przesłanki określone w rozporządzeniu (Karta zostanie im wydana). Na członka rodziny wielodzietnej został nałożony obowiązek niezwłocznego powiadomienia wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) o wystąpieniu zmian mających wpływ na uprawnienie do korzystania z programu, o czym zostanie poinformowany w momencie wydawania Karty. W przypadku stwierdzenia utraty uprawnień - Karta podlegać będzie zwrotowi. Wykaz ten będzie bieżąco aktualizowany.

Jak i gdzie należy się zgłosić po Kartę Dużej Rodziny?

Aby otrzymać Kartę Dużej Rodziny należy złożyć wniosek w gminie odpowiadającej miejscu zamieszkania. W Urzędzie Gminy w Narewce wydawaniem Karty Dużej Rodziny zajmuje się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Białowieska 5, pokój nr 3 i tam należy złożyć wniosek. Wniosek, w imieniu rodziny, może złożyć każdy pełnoletni jej członek.

Jak korzystać z Karty Dużej Rodziny?

Miejsca, w których przysługują zniżki oznaczone są specjalnym znakiem „Tu honorujemy Kartę Dużej Rodziny”. Aby skorzystać ze zniżki należy okazać Kartę Dużej Rodziny. Z Karty Dużej Rodziny każdy jej posiadacz może korzystać w dowolnym czasie. Oznacza to, że aby skorzystać z Karty Dużej Rodziny nie trzeba być całą rodziną w jednym miejscu.

Na jakich stronach internetowych zawarty jest wykaz uprawnień przysługujących rodzinom wielodzietnym?

Wykaz uprawnień przyznanych przez podmioty uczestniczące w programie zamieszczony jest na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz na stronach rodzina.gov.pl oraz empatia.mpips.gov.pl. Wykaz ten, w miarę podpisywania umów z partnerami przystępującymi do programu, jest na bieżąco aktualizowany. Powyższy wykaz uprawnień można również uzyskać w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Narewce w godzinach urzędowania.

Co zrobić w przypadku zgubienia Karty Dużej Rodziny?

Aby otrzymać duplikat Karty Dużej Rodziny należy się zgłosić do jednostki organizacyjnej gminy, która Kartę Dużej Rodziny przyznała. Duplikat Karty Dużej Rodziny wydawany jest za opłatą 9,21 zł.

W przypadku wystąpienia zmian mających wpływ na uprawnienie do korzystania z programu, członek rodziny wielodzietnej jest obowiązany do niezwłocznego powiadomienia o tym organu, który wydał Kartę Dużej Rodziny.